Instalacje do oczyszczania wód obiegu spławiakowego – osadniki radialne

Wstępnym etapem procesów technologicznych produkcji cukru i skrobi prowadzonych w cukrowniach i zakładach przetwórstwa ziemniaczanego jest oczyszczenie dostarczonych surowców (buraków i ziemniaków). 
Do tego wykorzystywana jest woda, która z jednej strony jest środkiem myjącym, z drugiej jest czynnikiem transportującym surowce przy rozładunku oraz dalszym transporcie do stacji płuczek. 
Używana w trakcie tych operacji woda krąży w obiegu zamkniętym. Zamknięcie obiegu spławiakowego jest głównym czynnikiem ograniczającym zużycie wody świeżej w tym celu w zakładzie, a tym samym ilości wytwarzanych ścieków spławiakowych.
Wody obiegu spławiakowego pracującego w układzie zamkniętym wymagają ciągłego ich oczyszczania.
Źródłem zanieczyszczeń w wodzie spławiakowej są zanieczyszczenia surowca, w tym: gleba, odłamki, ogonki, liście, chwasty i słoma.
Oczyszczanie wód spławiakowych polega na mechanicznym usunięciu części stałych i zawiesin.
Liście, chwasty i słoma są oddzielane na specjalnych łapaczach grabkowych, a kamienie i żwir na łapaczach kamieni: bębnowych, kieszeniowych i z podnośnikiem kubełkowym.
Piasek i drobny żwirek oddzielane są w piaskownikach z okresowym (instalacja hydrauliczna) lub ciągłym usuwaniem piasku (wygarniacze zgrzebłowe).
Ogonki i odłamki zatrzymywane są na sitach z obrotowym wygarniaczem (łapacz odłamków Maya), sita łukowe o prześwicie 5mm, sita wibracyjne z oczkami o prześwicie 2 – 4 mm i obrotowe sita bębnowe.
Do zatrzymywania miazgi są stosowane sita łukowe o prześwicie szczelin do 2mm.
Ciężka zawiesina glebowa zatrzymywana jest osadnikach różnego typu, których zasada działania oparta jest na procesach fizyko-chemicznych sedymentacji tj. opadaniu cząstek zawiesin pod wpływem siły ciężkości i wspomagane poprzez zastosowanie odpowiednich flokulantów.
Najczęściej stosowane typy osadników:
• ziemne, poziome
• betonowe, poziome z promienistym przepływem wody, z ciągłym mechanicznym usuwaniem błota spławiakowego
Najlepszym sposobem do zatrzymywania ciężkiej zawiesiny glebowej są osadniki radialne  o przepływie poziomym.

Osadnik tego typu jest żelbetowym zbiornikiem, z dnem pochylonym dośrodkowo i kolumną cylindryczną w środku.
Wewnątrz osadnika znajduje się obwodowe koryto prostokątne wyposażone w regulowane przelewy pilaste z deflektorem części pływających. Koryto służy do odbioru sklarowanej wody nadosadowej.
Podstawowym wyposażeniem osadnika jest ruchomy pomost ze zgarniaczem osadu dennego, zgarniaczem części pływających i instalacją pompową do zbijania piany.
Pod dnem osadnika są ułożone rurociągi: doprowadzający wodę spławiakową brudną i odprowadzający błoto spławiakowe.
Woda nadosadowa z osadnika poprzez zbiornik retencyjny będzie przepompowywana do ponownego wykorzystania, do hydrotransportu i mycia surowca.
Błoto spławiakowe z osadnika może być w sposób ciągły przepompowywane do:
• wariant I: magazynowania w stawach ziemnych, gdzie będzie zachodzić jego zagęszczanie poprzez sedymentację, z wywozem okresowym
• wariant II: odwadniania na prasach filtracyjnych komorowych w sposób ciągły w niezależnej instalacji, z wywozem bieżącym